Արցախը հարուստ է պատմամշակութային հուշարձաններով: Դրանք և’ կրոնական կառույցներ են, և’ աշխարհիկ շինություններ, բերդեր ու ամրոցներ, խաչքարեր ու դամբարաններ:
Արցախի պատմամշակութային ժառանգությունը թվագրվում է քարե դարից մինչև ուշ միջնադար: Պաշտոնական տեղեկություններով Արցախում գույքագրված է մոտ 5000 հուշարձան:
Ցավոք դրանց մի զգալի մասը Արցախի այն տարածքներում են, որոնք 44-օրյա պատերազմի հետևանքով անցել են Ադրբեջանի վերահսկողության տակ: Այդ արժեքների ճակատագիրն այժմ խիստ վտանգված է:
Չնայած միջազգային տարբեր կառույցների հորդորներին ու զգուշացումներին, Ադրբեջանը ամեն կերպ փորձում է վերացնել հայոց պատմության հետքերը գրավյալ տարածներում ոչնչացնելով կամ ձևափոխելով հայկական հուշարձանները: